Post Mortem: Rozwiązywanie wielkich zagadek medycznych

Krzysztof Kolumb powrócił do Portugalii ze swojej epickiej podróży morskiej z kabiną pełną papug. Być może jeden z nich został zainfekowany bakterią Chlamydia psittaci i przekazał ją Kolumbowi, powodując reaktywne zapalenie stawów, które dotknęło odkrywcę od roku 1493. Gdyby Kolumb był nosicielem białka powierzchniowego HLA-B27, byłby podatny na tę chorobę. HLA-B27 wyjaśnia nie tylko artretyzm, ale może również ujawnić lokalizację pochodzenia Kolumba. Przynajmniej tak uważa Philip Mackowiak, autor tej fascynującej książki, i wymyślił miejsce kolumbijskie bardziej prawdopodobne niż miejsce przyjęte w Genui we Włoszech. Nie wszystkie przypadki w Post Mortem są analizowane z taką samą głębokością jak choroba Columbusa, ponieważ często brakuje dowodów na potwierdzenie diagnozy. Żaden przypadek nie jest bardziej frustrujący dla historyków medycyny niż śmierć Wolfganga Amadeusza Mozarta w wieku 35 lat, w szczytowym momencie jego władzy. Do czego doszedł wielki kompozytor. Sam Mozart myślał, że został otruty arszenikiem; inni sugerowali rtęć. W mojej własnej książce Elements of Murder: A History of Poison (New York: Oxford University Press, 2005) twierdzę, że antymon był przyczyną śmierci. Mozart był znanym użytkownikiem winnego wymiocin (winianu antymonowo-potasowego), który uważano wówczas za lekarstwo. Maćkowiak sprzyja post-recokokowemu kłębuszkowemu zapaleniu nerek na podstawie obrzęku kompozytora i nieznośnego zapachu ciała. Może mieć rację. Podobało mi się wykorzystanie przez Mackowiaka metafor muzycznych do opisu rozwoju choroby.
Kiedy Maćkowiak zamienia się w trwającą całe życie chorobę innego wielkiego kompozytora, Ludwika van Beethovena, jego diagnoza znowu jest w konflikcie z moją. Uważam, że Beethoven zmarł na skutek przewlekłego zatrucia ołowiem, na podstawie wysokich poziomów ołowiu, które znaleziono w próbkach jego włosów. Mackowiak wybiera zamiast tego syfilis, a jego powody są dobrze uzasadnione i przekonujące. Podejrzewam, że kompozytor cierpiał z powodu obu dolegliwości. Jest to najdłuższy rozdział w książce, odzwierciedlający trudności diagnostyczne, nawet jeśli życie pacjenta jest dobrze udokumentowane.
Inne dobrze udokumentowane rozdziały poświęcono Edgarowi Allanowi Poe i Florence Nightingale. Po wczesnej śmierci Poe a nie przypisuje się wścieklizny, jak niektórzy spekulowali, ale spożycie alkoholu, które było tak nadmierne, powodowało powtarzające się napady delirium tremens. Nightingale bardzo cierpiał aż do starości, kiedy stała się względnie zdrowa. Jej choroba w czasie wojny krymskiej, kiedy opiekowała się chorymi żołnierzami na froncie, przypisywana jest brucelozie, którą nabawiła się od spożywania koziego mięsa i produktów mlecznych. Ale Maćkowiak twierdzi, że chorobą, która ją niepokoiła przez następne 30 lat, było zaburzenie stresu pourazowego, a on uważa, że mogła również cierpieć na chorobę afektywną dwubiegunową.
Ostatni rozdział to analiza śmierci Bookera T. Washingtona, który narodził się w niewolę i który był podziwiany za jego oddanie poprawie losów Murzynów. Dochodzenie w sprawie jego śmierci ułatwiła publikacja jego dokumentacji medycznej z czasu tuż przed śmiercią, kiedy to konsultował się z wiodącymi nowojorskimi lekarzami Jego śmierć była spowodowana ciężkim nadciśnieniem (jego ciśnienie krwi wynosiło 225/145 mm Hg), które dotknęło jego nerki, serce i mózg. Co spowodowało tak wysokie ciśnienie krwi. Mackowiak uważa, że winę zaszczuły Waszyngton, wysokie spożycie soli i wczesne środowisko społeczne.
Nie wszystkie podmioty Mackowiak por mogą być zdiagnozowane tak autorytatywnie, a pod tym względem śmierć egipskiego faraona Echnatona, Peryklesa z Aten, Aleksandra Wielkiego i króla Heroda Wielkiego wyraźnie stwarzały problemy. Niemniej jednak Maćkowiak podaje sensowne wyjaśnienia. Post Mortem to przyjemna lektura i czekam na możliwą kontynuację; Choroby króla Jerzego III, Napoleona Bonaparte, Charlesa Darwina, prezydenta Zachary ego Taylora, a nawet Adolfa Hitlera zasługują na leczenie Maćkowiaka.
John Emsley, Ph.D.
University of Cambridge, Cambridge CB2 1EW, Wielka Brytania
com
[patrz też: cefepim, diltiazem, alemtuzumab ]
[patrz też: kolonoskopia wirtualna, apteka andrychów dyżur, apteka brzeg dyżur ]